یائسگی چیست؟

یائسگی یک حالت کاملا طبیعیست که در همه زنانی سنشان رو به افزایش است، رخ می دهد. واژه ی یائسگی می تواند هر تغییری که یک زن قبل یا بعد از توقف عادات ماهانه، که باعث اتمام دوره تولید مثل او می شود، را توجیه کند. 

چه چیزی باعث یائسگی می شود؟

هر زن با تعدادی محدود از سلول تخم که در تخمدان ها ذخیره شده اند متولد می شود. تخمدان ها همچنین باعث تولید هورمون های استروژن و پروستروژن نیز می شوند که در کنترل قاعدگی و تخمک گذاری نقش دارند. یائسگی زمانی اتفاق می افتد که تخمدان ها دیگر هرماه سلول تخم آزاد نکنند و قاعدگی متوقف شود. 
یائسگی قسمتی عادی و نتیجه ی بدیهی افزایش سن در زنان است که به طور طبیعی بعد از 40 سالگی اتفاق می افتد. اما بعضی زنان به علت عمل جراحی مانند عمل جراحی برداشتن رحم، یا آسیب رسیدن به تخمدان ها در بعضی حالت های خاص مانند شیمی درمانی، زودتر از موعد یائسگی را تجربه می کنند. نوعی از یائسگی که قبل از 40 سالگی اتفاق می افتد، بدون در نظر گرفتن علت، یائسگی زودرس تلقی می شود.

یائسگی عادی چگونه اتفاق می افتد؟

یائسگی طبیعی فرایندی تدریجی است و سه مرحله دارد:
پیش-یائسگی: این مرحله معمولا چند سال قبل از یائسگی، هنگامی که تخمدان ها به تدریج تولید استروژن را کاهش می دهند شروع می شود. پیش-یائسگی تا زمانی که تخمدان ها تولید تخم را کاملا متوقف کنند به طول می انجامد. در 1 تا 2 سال آخر دوره پیش-یائسگی، کاهش استروژن تسریع می شود. در این مرحله بسیاری از زنان علائم و نشانه های یائسگی را دارند.
یائسگی:  در این نقطه زمانی حدود یک سال از اخرین عادت ماهانه زن می گذرد. در این مرحله، تخمدان ها بیشتر فعالیت های خود اعم از تولید سلول تخم و استروژن را متوقف کرده اند.
پس-یائسگی: به سال های بعد از یائسگی اطلاق می شود. در این مرحله، علائم مربوط به یائسگی از جمله   گر گرفتگی در زنان عادی و تحمل آن آسانتر می شود، ولی احتمال ابتلا به بیماری های ناشی از از دست دادن استروژن در زنان بالا می رود.

چه عواملی باعث یائسگی زودرس می شوند؟

ژنتیک، اختلالات دستگاه خود ایمنی و برخی رویه های پزشکی می توانند باعث یائسگی زودرس شوند. عواملی که باعث یائسگی زودرس می شوند عبارتند از:
از کارافتادگی زودرس تخمدانها: به طور عادی، تخمدان ها قادرند استروژن و پرواستروژن تولید کنند. هنگامی که تخمدان ها به دلایل نامشخص آزاد کردن تخم ها را متوقف کنند، میزان این دو هورمون تغییر می کند. اگر  این اتفاق قبل از 40 سالگی رخ دهد به آن از کارافتادگی زودرس تخمدان اطلاق می شود. 
درمان های پزشکی: یائسگی زودرس می تواند ناشی از عمل جراحی برداشتن تخمدان ها برای دلایل پزشکی، مانند سرطان رحم یا بیماری آندومتریوسیس (حالتی که در آن بافت هایی شبیه به مخاط رحم، به طور نابجا در کانون های مختلف در حفره لگن پیدا می شوند)، باشد. یائسگی زودرس همچنین می تواند نتیجه آسیب به تخمدان ها به علت شیمی درمانی یا پرتودرمانی باشد.

علائم و نشانه ها

بیشتر زنانی که درحال رسیدن به یائسگی می باشند احساس گرگرفتگی، گرمای ناگهانی که درکل نیم تنه بالایی بدن پخش می شود، که معمولا با عرق کردن و سرخی صورت همراه است، در بدن خود دارند. شدت گرگرفتگی از ملایم تا شدید در زنان متفاوت است.
دیگر علائم رسیدن به مرحله یائسگی عبارتند از: عادات ماهانه نامنظم، بی خوابی، تغییرات خلق و خو، خستگی مفرط، افسردگی، تند مزاجی، طپش قلب، سردرد، درد در ماهیچه ها و مفاصل، تغییرات در تمایلات جنسی، خشکی واژن و اختلالات کنترل مثانه. با این حال، همه زنان ممکن است این علائم را هنگام یائسگی نداشته باشند.

تشخیص یائسگی

رسیدن به یائسگی توسط خود بیمار یا پزشک او با درنظر گرفتن نشانه ها و علائم بیمار، تشخیص داده می شود. برای اطمینان انجام آزمایش خون راه خوبی است.
پیگیری زمانی عادات ماهانه نیز می تواند به پزشک در تشخیص یائسگی کمک شایانی انجام دهد. الگوهای قاعدگی می تواند به عنوان سرنخ در تشخیص مرحله پیش-یائسگی بیمار نقش زیادی داشته باشد.

چه بیماری های بلند مدتی به یائسگی مربوط می شوند؟

از دست دادن استروژن در اثر یائسگی می تواند علت وقوع چندین نوع بیماری باشد که هنگامی که سن افزایش پیدا می کند، در زنان شایع تر می شوند.
بیشتر زنان بعد از یائسگی معمولا دچار:
پوکی استخوان، مشکلات قلبی، مشکلات مربوط به مثانه، بالا رفتن احتمال بروز آلزایمر، چین و چروک شدن پوست، مشکلات بینایی مانند آب مروارید و اختلالات در لکه زرد چشم (محلی در مرکز شبکیه چشم که عمده کار چشم را در دیدن اجسام انجام می دهد) می شوند.
با همه این ها، یائسگی یک امر کاملا طبیعی است و اغلب بیماری های مرتبط با آن نیز قابل درمان هستند.
 

لطفا نظر خود را درباره این پست در صفحه اینستاگرام به اشتراک بگذارید: ورود به اینستاگرام