اهمیت طراحی مناسب اتاق درمان کلینیک روانشناسی+ 8 نکته مهم

اهمیت طراحی مناسب و دلنشین برای کلینیک‌های روانشناسی امروز بیشتر از هر زمان دیگری برای همه روشن شده است. در حال حاضر با وجود فضای مجازی و نیاز به معرفی کلینیک‌ها در فضای مجازی، اهمیت این موضوع بیش از قبل شده است. یکی از مهم‌ترین فضاهایی که لازم است از طراحی مناسب و چشم‌نواز برخوردار باشد، اتاق درمان کلینیک روانشناسی است.

در گذشته تنها به عملکرد اتاق‌ درمان بسنده می‌کردند. به همین خاطر، طراحی و دکوراسیون داخلی کلینیک تنها به فضای انتظار و پذیرش و نهایتا راهروهای کلینیک روانشناسی محدود می‌شد. اما در حال حاضر متوجه اهمیت فضای داخلی اتاق درمان در روحیه بیماران و جلب رضایت آن‌ها شده‌اند.

اتاقی سرد و بی‌روح در کنار مدارک آویزان بر روی دیوار همواره باعث تشدید استرس درمانجویان می‌شود.

طراحی داخلی کلینیک روانشناس و اتاق‌های درمان آن با سایر طراحی‌های دخلی مراکز درمانی متفاوت است، زیرا طراحی داخلی اتاق درمان کلینیک روانشناسی تاثیر زیادی بر روحیه درمانجویان، دارد.

 بنابراین در این مقاله از دکترلینک به صورت اختصاصی به اهمیت اتاق درمان و نکات مربوط به طراحی داخلی آن می‌پردازیم.

دلایل اهمیت اتاق درمان در کلینیک روانشناسی

1-اتاق درمان قلب کلینیک روانشناسی

اتاق‌های درمان کلینیک روانشناسی، قلب کلینیک روانشناسی محسوب می‌شود. به این دلیل که ملاقات درمانگر و درمانجو در این مکان صورت می‌گیرد و این خود نشان دهنده‌ی اهمیت این فضا و چیدمان مناسب آن در طراحی کلینیک روانشناسی است.

در طراحی و دکوراسیون داخلی کلینیک‌های روانشناسی مدرن بیشتر بر روی آسایش درمانجو تمرکز دارند. و به لطف طراحی داخلی کلینیک روانشناسی، مدیریت کلینیک روانشناسی، درمانگران و سایر پرسنل می‌توانند به صورت چشم‌گیری اثربخشی، کارآیی، آسایش، امنیت و کیفیت درمان را افزایش دهند.

در یک تحقیق حدود 30 عکس از دکوراسیون‌ داخلی کلینیک‌های روانشناسی متعددی به افراد مختلفی نشان داده شد و در نهایت بیشتر عکس‌هایی مورد استقبال قرار گرفت که به صورت شیک و دنج طراحی شده بودند. افراد، اتاق‌های درمان که در طراحی داخلی خود از صندلی‌های راحت، کوسن‌های نرم، آثار هنری و... استفاده کرده بودند را برای مراجعه و دریافت خدمات مشاوره بیشتر ترجیح می‌داند.

2-جلب اعتماد بیماران

طراحی داخلی اتاق درمان نقش بسیار مهمی در جلب اعتماد درمانجویان دارد. چرا که در این فضا از همان ابتدا، ارتباط بین درمانگر و درمانجو ساخته می‌شود.

همانطور که می‌دانید افراد به دلیل حل مشکلات روانی به مراکز روانشناسی مراجعه می‌کنند و طبعا نسبت به بیمارانی که برای حل مشکلات جسمی و زیبایی به کلینیک‌های درمانی یا زیبایی می‌روند، نیاز بیشتری به حضور در محیطی آرامش بخش و صمیمی دارند. در کلینیک روانشناسی، طراحی دکوراسیون داخلی اتاق انتظار یا اتاق‌های درمان یک آیتم غیرضروری نیست که در صورت نداشتن طراحی داخلی حرفه‌ای و اصولی بتوانیم به راحتی از کنار آن رد شویم، بلکه یکی از مهم‌ترین نکات در راه‌اندازی یک کلینیک روانشناسی، توجه خاص به طراحی دکوراسیون داخلی کلینیک می‌باشد.

مشکلات رایج اتاق‌های درمان در گذشته

به طوری کلی طراحی کلینیک روانشناسی مدرن نیازمند دوراندیشی بیشتری نسبت به آینده است. اتاق‌های درمان قدیمی مشکلات عدیده‌ای داشتند که می‌توان به عدم فضای کافی برای چیدمان مبلمان برای راحتی درمانجو اشاره کرد.

این اتاق‌ها در گذشته باعث افزایش ترس و استرس درمانجو می‌شدند. فضایی که درمانجو بتواند با خاطر آسوده بنشیند و درباره مشکلات خود صحبت کند وجود نداشت.

همچنین نوع مبلمان و چینش آن‌ها به گونه‌ای بود که به افراد احساس ناخوشایندی را منتقل می‌کرد. به همین دلیل با نگاهی نو به طراحی داخلی کلینیک روانشناسی و اتاق‌های درمان کلینیک می‌توانیم درک کنیم که بازنگری چیدمان اتاق‌های درمان تا چه حد می‌تواند به کارآیی کلینیک و روند درمان کمک کند.

نکات طراحی داخلی اتاق درمان کلینیک روانشناسی

1-نقش رنگ در طراحی داخلی اتاق درمان کلینیک روانشناسی

می‌دانیم که تمام رنگ‌ها اثرات روانشناسی خاص خود را دارند و بر روحیه و روان افراد تاثیر مستقیم می‌گذارند. انتخاب رنگ و ترکیب رنگ با هارمونی مناسب یکی از مهم‌ترین نکات در طراحی داخلی اتاق درمان کلینیک روانشناسی است. رنگ‌های مات و خنثی بهترین انتخاب برای طراحی داخلی مراکز روانشناسی از جمله اتاق درمان هستند و در مقابل رنگ‌های تند و جیغ در مکان‌هایی که درمانجو حضور دارد، اصلا مناسب نیستند.

چه رنگ‌هایی را نباید در طراحی داخلی اتاق درمان استفاده کنیم؟

رنگ قرمز

رنگ قرمز باعث تحرک و گرما در افراد می‌شود و به همین دلیل اگر این رنگ در اتاق درمان یا اتاق انتظار به کار گرفته شوند برای افرادی که از مشکلات روانی رنج می‌برند، به شدت کلافه کننده است. بنابراین تا حد امکان از رنگ قرمز کمتر استفاده شود.

رنگ مشکی

اگر در طراحی داخلی اتاق درمان از رنگ مشکی به تنهایی استفاده شود، به علت شدت تیرگی این رنگ باعث بیشتر شدن افسردگی درمانجویان می‌شود. پس بهتر است از رنگ مشکی در طراحی داخلی اتاق درمان یا اتاق انتظار استفاده نکنید.

رنگ زرد

در روانشناسی رنگ، رنگ زرد به رنگ دوقطبی معروف است. به این دلیل که رنگ زرد در بعضی از افراد موجب نشاط و انرژی می‌شود و برای برخی دیگر تنش‌زا است. پس بهتر است چنین رنگی در طراحی داخلی کلینیک روانشناسی استفاده نشود چرا که نمی‌دانید این رنگ چه تاثیری بر درمانجویانتان دارد و آن‌ها چه واکنشی نسبت به رنگ زرد دارند.

رنگ نارنجی

رنگ نارنجی هم مانند رنگ زرد و قرمز در دسته رنگ‌های پرانرژی قرار می‌گیرد که برای استفاده در اتاق درمان توصیه نمی‌شود.

رنگ بنفش سیر

رنگ بنفش روشن برای چیدمان اتاق درمان، رنگی آرامش بخش محسوب می‌شود. اما اگر رنگ بنفش تند با رنگ مشکی ترکیب شود، حس افسردگی و سردی را در افراد به وجود می‌آورد. به همین دلیل توصیه می‌شود از این رنگ‌ها و سایر رنگ‌ها تیره مانند سبز یشمی در طراحی اتاق درمان استفاده نکنید.

رنگ‌هایی که باید در طراحی داخلی اتاق درمان استفاده کنید.

رنگ سفید

اغلب افراد با دیدن رنگ سفید به یاد نظافت، تمیزی، لطافت و حس آرامش می‌افتند. اما  به یاد داشته باشید که رنگ سفید هم مانند رنگ سیاه نباید به تنهایی به کار برده شود چرا که اگر فردی به مدت طولانی در محیطی باشد، که همه چیز آن سفید است، به شدت کلافه و خسته می‌شود. می‌توانید از رنگ کرم به صورت نامحسوس تنها برای شکستن حس سردی رنگ سفید در طراحی داخلی اتاق درمان استفاده کنید.

رنگ آبی

رنگ آبی یادآور آبی آسمان و آرامش دریاست. رنگ آبی هر کسی را به یاد آسمان صاف و زیبایی روز می‌اندازد و احساس خوبی در افراد به وجود می‌آورد.

رنگ سبز معنوی

رنگ سبز علاوه بر اینکه موجب آرامش و کاهش استرس و اضطراب در بیماران می‌شود، قدرت تمرکز آن‌ها را نیز چندین برابر می‌کند.

رنگ صورتی

رنگ صورتی مانند رنگ آبی و سبز جزء رنگ‌های آرامش بخش و لطیف است.

رنگ قهوه‌ای

رنگ قهوه‌ای، از ترکیب رنگ قرمز، زرد و مشکی به دست می‌آید. همان سه رنگی که برای دکوراسیون داخلی اتاق درمان اصلا توصیه نمی‌شدند. اما چرا می‌توان قهوه‌ای را به کار برد؟ رنگ قهوه‌ای، انرژی و تحرک سه رنگ قرمز، زرد، نارنجی را با سردی رنگ سیاه خنثی کرده و به تعادل خوبی می‌رساند و به همین دلیل تاثیر مثبتی بر روحیه افراد می‌گذارد.

از طرف دیگر قهوه‌ای، رنگ چوب است و چوب به عنوان نمادی از طبیعت، احساس افسردگی را از افراد دور می‌کند و به آن‌ها آرامش می‌بخشد.

2-نورپردازی اتاق درمان

نورپردازی یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر روحیه و خلقیات درمانجویان در اتاق درمان است. بهترین نورپردازی برای اتاق درمان، بهره‌گیری از نور خورشید در طول روز است. اگر اتاق انتظار و اتاق درمان طوری طراحی شود که نور خورشید به داخل هدایت شود، برای درمانجویان اثر مططلوب و خوشایندتری خواهد داشت.

به این نکات در نورپردازی اتاق درمان توجه کنید:

• از پرده‌های ضخیم که مانع ورود نور خورشید می‌شوند، استفاده نکنید.
• رنگ نورپردازی باید به صورت ملایم و گرم باشد تا چشم افراد را خسته نکند.
• تا حد امکان از نور طبیعی استفاده کنید.
• در استفاده از نور طبیعی و مصنوعی حد اعتدال را رعایت کنید.
• لازم نیست حتما نورپردازی از سقف باشد، می‌توانید در نورپردازی از چراغ‌های رومیزی هم استفاده کنید.

3-چیدمان مبلمان در اتاق درمان کلینیک روانشناسی

انتخاب مبلمان مناسب و رعایت استانداردهای مربوط به آن یکی از مهم‌ترین موارد چیدمان اتاق درمان است. مبلمان باید به گونه‌ای باشد که درمانجو و درمانگر با نشستن روی آن احساس راحتی کنند و هر موقع لازم بود تغییر جهت بدهند.

نکات مهم در چیدمان مبلمان

از مبلمان یا صندلی‌هایی استفاده کنید که پشت بلندی دارند، زیرا به درمانجویان حس امنیت می‌دهند.

مبلمان اتاق درمان نباید خیلی گران‌قیمت باشند و نه خیلی ارزان قیمت. معمولا افراد از مبلمان‌هایی که خیلی گران قیمت و فانتزی نیستند، بیشتر استقبال می‌کنند و با مبلمان‌های معمولی احساس راحتی بیشتری دارند.

مبلمان اتاق انتظار باید راحت و نرم باشد، زیرا درمانجویان و همراهان آن‌ها مدت زمان زیادی را باید روی آن بنشینند.

مبلمان اتاق درمان باید از استانداردهای خاص برخوردار باشد. برای بیماری که ممکن است دست به خشونت فیزیکی بزند، باید مبلمان به قدری سنگین باشد که در جای خود ثابت بماند و به راحتی حرکت نکند.

4-استفاده از آثار هنری و اکسسوری در اتاق درمان

دیوارهای خالی اتاق درمان پویایی و سرزندگی را از افراد می‌گیرد. بنابراین لازم است به کمک آثار هنری و اکسسوری‌ها مینیمال متناسب با اتاق درمان استفاده کنید که احساس خوب در مراجعین به وجود آورد.

5-استفاده از گل و گیاه در اتاق درمان

استفاده از گل و گیاه در فضاهای مختلف احساس شادابی و طراوت را در افراد زنده می‌کند. پس لازم است در چیدمان اتاق درمان و اتاق انتظار از گل و گیاه استفاده را ببرید. البته حتما حواستان باشد که این گل‌ها خشک یا پژمرده نشوند چون تاثیر منفی روی مراجعین می‌گذارد.

6-استفاده از فرش، پتو و غیره در چیدمان اتاق درمان

استفاده از بافت‌های طبیعی در طراحی اتاق درمان موجب احساس صمیمیت بیشتر درمانجویان می‌شود. به دلیل اینکه فضای شبیه به خانه را تداعی می‌کنند. به طور مثال استفاده از کوسن، پتو، فرش، آویزهای دیواری، حس امنیت را در درمانجو بیشتر می‌کند. تا حد امکان پوشه‌ها و وسایل اداری را از چشم درمانجو دور نگه دارید.

7-توجه به حریم خصوصی درمانجو

حفظ حریم خصوصی در تمام کلینیک‌های درمانی از اهمیت بسیاری برخوردار است. اما در کلینیک روانشناسی این مسئله اهمیت بیشتری دارد چون درمانجویان دوست ندارند، دیگران متوجه مشکل آن‌ها بشوند و به همین دلیل گفتگوی بین درمانگر و درمانجو باید محرمانه بماند. پس لازم است اتاق درمان از شیشه دوجداره و درب چوبی که عایق صورت هستند استفاده کنید تا صدای به بیرون نرود و حس امنیت و اعتماد درمانجویان بیشتر شود.

8-استفاده از متریال چوبی

بیشتر انسان‌ها با متریال چوبی ارتباط بهتری برقرار می‌کنند. شاید به این دلیل که چوب نمادی از طبیعت است و احساس گرما و صمیمت را به افراد القاء می‌کند. اگر حدود 45 درصد از چیدمان اتاق درمان و کلینیک را از چوب استفاده کنید، رضایت بیشتری در میان درمانجویان کسب می‌کنید.

نبایدهای طراحی داخلی اتاق درمان

فضای تنگ و کوچک

اتاق درمان اگر تنگ و تاریک باشد به درمانجو حس زندانی بودن دست می‌دهد و باعث برهم زدن حس آرامش و راحتی او می‌شود. اتاقی که در معرض نور مستقیم خورشید نیست یا پنجره ندارند برای اتاق درمان توصیه نمی‌شوند.

آشفتگی و نامنظمی

در اتاق درمان همه چیز باید در جای خودش باشد، فضا باید مرتب و تمیز باشد. محیط نامرتب اتاق درمان باعث تشویش بیشتر درمانجویان شده و روند درمان را کند می‌کند.

محرک‌های بالقوه

از تصاویری که شامل تصاویر غم، خشونت و غیره هستند استفاده نکنید زیرا باعث آسیب به روحیات و احساسات درمانجو می‌شود  و به بروز رفتارهای خشونت‌آمیز در وی ختم می‌شود.

چیدمان ناهماهنگ

طراحی داخلی تمام بخش‌های کلینیک روانشناسی باید با یکدیگر تناسب داشته باشند. در این صورت فضا آشفته و بهم ریخته به نظر می‌رسد و این آشفتگی بر روحیه درمانجویان تاثیر منفی دارد.

صندلی ناهمسان

صندلی درمانگر و درمانجو نباید تفاوتی با یکدیگر داشته باشند، چون درمانجو احساس حقارت و ناراحتی می‌کند.